ฝุ่นเจ้าสิ่งจิ๋วแต่มีอันตรายใหญ่หลวง

หากว่ากันด้วยเรื่องของสิ่งที่เล็กและมองเห็นได้ยาก จะสัมผัสได้ก็ต่อเมื่อเกิดการสะสมเป็นเวลานานๆ แถมยังเป็นสาเหตุของการเกิดโรคทางเดินหายใจได้อีก ซึ่งสิ่งที่เราจะกล่าวถึงในวันนี้นั้นก็คือ “ฝุ่น” นั้นเองครับ บทคามนี้จะขอพาทุกๆ ท่านไปพบกับ “สาเหตุของการเกิดฝุ่น” พร้อมกับทำความเข้าใจเกี่ยวกับฝุ่นแบบเบื้องต้นกันครับ จะเป็นอย่างไรกันบ้างนั้น….เราไปชมกันดีกว่าครับผม

ทำความเข้าใจเกี่ยวกับ “ฝุ่น”

ฝุ่น เป็นอนุภาคขนาดเล็กของของแข็งในอากาศที่มีแหล่งที่มาจากหลายๆ ที่ เช่น ฝุ่นจากดินที่ถูกลมพัดขึ้นมา, ฝุ่นจากการระเบิดของภูเขาไฟ หรือจากมลภาวะต่าง ๆ ฝุ่นในที่พักอาศัยสำนักงาน หรือแม้แต่ ละอองเกสรของพืช, เส้นผมหรือขนของคนและสัตว์, สิ่งทอ, เส้นใย, เศษผิวหนังของมนุษย์ซึ่งพบเป็นจำนวน 20–50 % ของฝุ่นในที่พักอาศัย, สิ่งหลงเหลือจากอุกกาบาต และจากวัตถุอีกหลายอย่างในสภาพแวดล้อมทั่วไป

สาเหตุของการเกิดฝุ่นมีอะไรบ้าง

สาเหตุของการเกิดฝุ่นละอองนั้นสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งเราจะแบ่งออกเป็น 2 แบบหลักๆ นั้นก็คือ

1. เกิดตามธรรมชาติ ฝุ่นที่เกิดจากธรรมชาตินั้นเกิดได้จากการเผาไหม้จากไฟป่า การผุผังของสสารต่างๆ ตามธรรมชาติหรือแม้กระทั้งฝุ่นละอองที่อยู่ตามพื้นต่างๆ ที่โดนลมพัดขึ้นมาเป็นต้น

2. เกิดจากฝีมือมนุษย์

• การคมนาคมขนส่ง รถบรรทุกหิน ดิน ทราย ซีเมนต์หรือวัตถุที่ทำให้เกิดฝุ่น หรือดินโคลนที่ติดอยู่ที่ล้อรถ ขณะแล่นจะมีฝุ่นตกอยู่บนถนน แล้วกระจายตัวอยู่ในอากาศ ไอเสียจากรถยนต์ เครื่องยนต์ดีเซลปล่อยเขม่า ฝุ่น ควันดำ ออกมา ถนนที่สกปรก มีดินทรายตกค้างอยู่มาก หรือมีกองวัสดุข้างถนนเมื่อรถแล่นจะทำให้เกิดฝุ่นปลิวอยู่ในอากาศ การก่อสร้างถนนใหม่ หรือการปรับปรุงผิวจราจร ทำให้เกิดฝุ่นมาก ฝุ่นที่เกิดจากยางรถยนต์ และผ้าเบรก
• การก่อสร้าง การก่อสร้างหลายชนิด มักมีการเปิดหน้าดินก่อนการก่อสร้าง ซึ่งทำให้เกิดฝุ่นได้ง่าย เช่น อาคาร สิ่งก่อสร้าง การปรับปรุงสาธารณูปโภค การก่อสร้างอาคารสูง ทำให้ฝุ่นปูนซีเมนต์ถูกลมพัดออกมาจากอาคารการรื้อถอน ทำลาย อาคารหรือสิ่งก่อสร้าง
• โรงงานอุตสาหกรรมการเผาไหม้เชื้อเพลิง เช่น น้ำมันเตา ถ่านหิน ฟืน แกลบ เพื่อนำพลังงานไปใช้ในการผลิต กระบวนการผลิตที่มีฝุ่นออกมา เช่น การปั่นฝ้าย การเจียรโลหะ การเคลื่อนย้ายวัตถุดิบ

แล้วฝุ่น PM 2.5 ทำไมถึงอันตราย

PM 2.5 คือ ฝุ่นละอองในอากาศที่มีขนาดอนุภาคเล็กมากๆ (ขนาดเล็กกว่า2.5ไมครอน หรือไมโครเมตร)(PM ย่อมาจาก Particulate Matters)ด้วยขนาดที่เล็กมากๆ เราจึงมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่ถ้าฝุ่นนี้มีปริมาณสูงมากๆ ในอากาศ จะดูคล้ายกับมีหมอกหรือควัน สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการเผาไหม้จากท่อไอเสียของเครื่องยนต์ ควันบุหรี่ การเผาขยะ เผาหญ้า เผาเชื้อเพลิงที่ใช้ในโรงงาน เป็นต้น ฝุ่น PM 2.5นี้ยังสามารถรวมตัวกับสารมลพิษ เช่นสารไฮโดรคาร์บอน และโลหะหนัก ด้วยขนาดที่เล็กมากจึงสามารถลอดผ่านการกรองของขนจมูก ไปยังหลอดลม และลงลึกจนถึงถุงลมปอดและซึมเข้าสู่กระแสเลือด และทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกาย

วิธีการป้องกันฝุ่นแบบฉบับคร่าวๆ

• ติดตั้งเครื่องฟอกอากาศ การป้องกันฝุ่นด้วยการปิดหน้าต่างๆ และประตูบ้านตลอดเวลา อาจลดปริมาณฝุ่นทั่วไปได้ แต่ฝุ่น PM 2.5 เป็นฝุ่นที่มีอนุภาคเพียง 2.5 ไมครอน ซึ่งเป็นขนาดที่เล็กมากจนเครื่องปรับอากาศไม่สามารถดักจับได้ ตัวช่วยในการดักจับฝุ่นด้วยเครื่องฟอกอากาศจึงเป็นทางเลือกที่คนหันมาใช้กันมากขึ้น เพื่อตนเองและคนรอบข้างครับ
• งดเผาขยะ งดจุดธูป เปลี่ยนมาใช้ธูปไฟฟ้า การเผาขยะจะทำให้เกิดการเผาไหม้ซึ่งจะเป็นการเพิ่มควัน และฝุ่นพิษให้อากาศ นอกจากนี้ควรปรับเปลี่ยนการจุดธูป ซึ่งปกติจะทำให้เกิดฝุ่นจากธูป และควัน มาใช้ธูปและเทียนแบบไฟฟ้า ทั้งนี้เพื่อลดปริมาณควัน และลดอัตราการเกิดอัคคีภัยในช่วงหน้าหนาวที่อากาศแห้งได้ด้วย

และนี้ก็คือข้อมูลที่เกี่ยวกับ “ฝุ่นเจ้าสิ่งจิ๋วแต่มีอันตรายใหญ่หลวง” ที่เราได้นำมาเสนอทุกๆ ท่านกันข้างต้น คิดว่าน่าจะพอเห็นภาพกันมากขึ้นนะครับ สุดท้ายที่ระวังเรื่องของฝุ่นกันด้วยนะครับ เพราะมันกำลังกลับมา…